سیبک : هر آنچه که باید درباره سیبک بدانید

سیبک در سیستم تعلیق

همانطور که گفته شد، یکی از کاربردهای سیبک در سیستم تعیلق خودرو است. سیستم تعلیق بخشی از خودرو است که وظیفه اتصال شاسی خودرو به چرخ ها را انجام می­دهد. از دیگر وظایف سیستم تعلیق پایدار نگه داشتن خودرو هنگام حرکت و دفع ضربات و ارتعاشات وارد از ناهمواری های سطح جاده به کابین خودرو است. در واقع اگر سیستم تعلیق مجموعه ضربات و ارتعاشات را دفع و میرا نکند، موتور و سیستم محرکه خودرو درمدت زمان بسیار کوتاهی از کار خواهد افتاد.

انواع سیستم تعلیق

سیستم­های تعلیق با وجود یکسان بودن عملکرد انواع مختلفی دارند. سیستم های تعلیق در دو دسته اصلی 1-مستقل و 2- وابسته ، دسته­بندی می­شوند. در سیستم­های مستقل چرخ­های هر محور به هم وابسته­اند و با حرکت هر کدام دیگری نیز حرکت می­کند. در سیستم وابسته چرخ های هر محور جدا از هم حرکت می­کنند و مستقل از هم هستند.

نقش سیبک در سیستم­های تعلیق مختلف یکسان است، اما به دلیل تفاوت در شکل برخی قطعات، سیبک خودرو­های مختلف با هم تفاوت دارند.

سیبک در سیستم فرمان

سیستم فرمان خودرو در حقیقت اصلی ترین قسمت هدایت خودرو است، که چرخ ها را با اجزای مختلفی به فرمان متصل می­کند، که در نهایت کنترل خودرو به دست راننده باشد. وظیفه اصلی سیستم فرمان خودرو تبدیل حرکت دورانی فرمان به حرکت خطی چرخ­ها است. این عمل از طریق میل فرمان و سیبک فرمان انجام می­شود. همانند سیستم تعلیق این سیستم نیز انواع مختلفی دارد که باعث می­شود قطعات آنها از جمله سیبک در جزئیات تفاوت­هایی داشته باشند.

عملکرد سیبک

سیبک در حقیقت یک بازوی مکانیکی است که به یک گوی فلزی متصل است. این گوی فلزی در یک محفظه فلزی که با یک لاستیک مخصوص پوشانده شده دوران می­کند. این حرکت دورانی اساس کار سیبک را تعریف می­کند. حرکت دورانی گوی سیبک به بازوی آن امکان حرکت در راستاهای مختلف را می­دهد، و این موضوع باعث فرمان پذیری و همچنین عملکرد سیستم تعلیق می­شود.

این قطعه در سیستم فرمان علاوه بر این که اتصال چرخ ها به فرمان را فراهم می­آورد، از انتقال ضربات ناشی از ناهمواری­­های جاده به میل فرمان نیز جلوگیری می­کند.

در سیستم تعلیق نیز سیبک به همراه طبق، وظیفه اتصال چرخ­ها به شاسی خودرو را دارد. در اینجا نیز سیبک بخشی از ناهمواری های جاده را خنثی می­کند و از انتقال آنها به شاسی خودرو جلوگیری می­کند.

این قطعه، قطعه بسیار مهمی است، چرا که باید وزن خودرو و سرنشینان آن را تحمل کند. بنابراین بسیار مهم است که این قطعه، استحکام بالایی داشته باشد و در برابر نیروهای کششی بزرگی که به آن وارد می­شود مقاومت کافی را داشته باشد.

سیبک نقش بسیار مهمی در فرمان پذیری و هدایت خودرو دارد، و هرگونه عیب و ایراد در این قطعه موجب می­شود حرکت و هدایت خودرو به درستی انجام نشود. همچنین خرابی این قطعه در سیستم تعلیق بسیار خطرناک می­باشد و در مواردی دیده شده که در برخی خودروها، موجب انحراف خودرو از جاده و حتی چپ کردن آن شده است. بنابراین عیب یابی دقیق و صحیح سیبک بسیار مهم است. در ادامه به علائم خرابی سیبک می­پردازیم، تا بتوان در مواقع نیاز به خوبی این خرابی ها را رفع کنیم یا با تعویض سیبک از آسیب رسیدن به خودرو و سرنشینان جلوگیری کنیم.

علائم خرابی سیبک

همانطور که گفته شد این قطعه از اهمیت بالایی برخوردار است و هرگونه خرابی در آن، می­تواند خطرات و هزینه های زیادی را ایجاد کند. پس شناخت علائم خرابی آن و پیشگیری از آنها بسیار مهم است. خرابی در سیبک ها می­تواند به طور کلی عملکرد حرکتی خودرو را مختل کند. در ادامه به بررسی این علائم می­پردازیم و برای رفع آن ها راهکار ارائه می­کنیم.

مهمترین علائم خرابی سیبک عبارتند از :

اختلال در عملکرد فرمان و مناسب نبودن فرمان پذیری خودرو

سایش بیش از حد لاستیک های جلو

خلاص بودن زیاد فرمان

سر و صدای بیش از اندازه خودرو هنگام عبور از دست انداز ها

کشیده شدن فرمان به یک سمت مخصوصا هنگام دور زدن در پیچ ها

لرزش فرمان

سفتی فرمان

لرزش شدید و تکان های غیرعادی هنگام عبور از دست انداز

اگر علائم بالا را مشاهده کردید به احتمال زیاد سیبک های شما خراب شده­اند و باید تعویض گردند. اما لزوما فقط با این علائم خرابی سیبک تشخیص داده نمی­شود. ممکن است در سیستم تعلیق مشکل سیبک ها به شکل های دیگری نیز اتفاق بیافتد.

خرابی ها

زنگ زدگی : به مرور زمان رطوبت باعث زنگ زدگی سیبک ها می­شوند. زنگ زدگی موجب میگردد چرخش گوی به خوبی انجام نشود و عملکرد بدی داشته باشد. همچنین زنگ زدگی ممکن است در نهایت موجب شکستگی سیبک نیز بشود.

خوردگی : در صورت وارد شدن بار زیاد به سیبک هنگام حرکت و اعمال نیروهای شدید در دست انداز ها، سیبک ها دچار خوردگی می­شوند.

پاره شدن لاستیک گردگیر سیبک : در صورت پاره شدن لاستیک گردگیر سیبک این امکان وجود دارد که گرد و غبار، وارد وحفظه سیبک بشود و عملکرد آن را مختل کند. این اتفاق نیز در هنگام وارد شدن بار شدید در دست انداز ها می­افتد.

هرز شدن پیچ و مهره ها : در صورت بد بسته شدن پیچ ها و یا سفت بسته شدن آنها اتفاق می­افتد.

برای بیشتر شدن عمر سیبک چه کنیم؟

بررسی های دوره­‌ای

یک از اصلی ترین دلایل خرابی این قطعه پاره شدن یا از بین رفتن گردگیر­های لاستیکی آنها می­باشد. به همین دلیل بازدید های چشمی مرتب از سیستم جلوبندی در طولانی تر شدن طول عمر سیبک ها بسیار اهمیت دارد. پس بهتر است که تقریبا ماهانه یکبار سری به سیستم تعلیق خودرو بزنیم تا در صورت وجود اشکالات جزئی اعم از : پارگی گردگیر ها یا بوش های لاستیکی آگاه شده در برطرف کردن هر چه سریع تر آنها اقدام کنیم.

رانندگی تاثیر دارد!

از طرفی اتفاقی که می­تواند طول عمر سیبک ها را به شدت کاهش دهد و اختلال های فراوانی در کارکرد آن ها ایجاد کند، وارد کردن تنش های بزرگ و پیوسته به سیستم تعلیق است. این تنش ها می­توانند ناشی از مواردی همچون : ضربات حاصل از عبور با سرعت زیاد از روی سرعت گیرها و دست انداز ها، ترمزهای خیلی شدید، تغییر مسیرهای خیلی شدید و وارد نمودن بار بیش از مقدار استاندارد به سیستم تعلیق باشد. در نتیجه برای هر چه بیشتر شدن طول عمر سیبک ها از وارد آمدن چنین ضرباتی به سیستم تعلیق جلوگیری نمود.

مطالب پیشنهادی : خرید سیبک طبق پایین نیسان

آیا می توانم با سیبک فرسوده رانندگی کنم؟

خیر. نباید با سیبک فرسوده رانندگی کنید. ادامه رانندگی می تواند به سایر اجزای خودرو آسیب برساند و در صورت خرابی کامل مفصل ، ممکن است کنترل خودرو را از دست بدهید و منجر به تصادف و مجروحیت شود.

نحوه بررسی سیبک ها

برای بررسی سلامت سیبک ها باید در هم در حین رانندگی و هم وقتی خودرو ساکن است مواردی را چک کنید. این موارد را در ادامه به صورت مرحله به مرحله بیان می­کنیم.

  تست رانندگی

• ماشین را روشن کنید و حرکت کنید. حواستان به فرمان، چرخش آن و میزان فرمان پذیری در حین حرکت باشد. آیا سر و صدایی وجود دارد که در رفت و آمد عادی خود متوجه آن نشده اید؟
• به چرخش فرمان توجه کنید. آیا به طرفین کشیده می­شود؟ آیا فرمان دقیق است؟ به عبارت دیگر هنگام چرخاندن فرمان، جهت خودرو به سمتی که انتظار می­رود تغییر می­کند؟ یا بیشتر از حالت عادی حرکت اتفاقی وجود دارد؟
• حتما خودرو را در شرایط مختلف جاده بررسی کنید. هنگام عبور از ناهمواری­ها و دست انداز ها به صداهای خودرو دقت کنید. آیا صداهای بیش از حد معمول وجود دارد؟ برای بررسی این مورد و مشاهده تغییرات آن هم با سرعت کم و هم با سرعت زیاد حرکت کنید و به صداها توجه کنید.
• خودرو را متوقف کنید. فرمان را بچرخانید. آیا هنگام چرخاندن از چرخ ها صدای بلندی مانند صدای خرد شدن می­شنوید؟

بررسی چشمی

هر خودرو چندین سیبک دارد که باید یک به یک بررسی شوند. اما هر خودرو متفاوت است. اگر بخواهیم به صورت کلی آنها را چک کنیم یک دستورالعمل کلی وجود دارد.

• اطمینان حاصل کنید که خودرو خاموش است و در پارک است. ترمز دستی را بکشید.
• جلو خودرو جک بزنید و روی پایه های جک قرار دهید.
• ابتدا لاستیک ها را مورد بررسی قرار دهید. آیا سایش لاستیک ها یکنواخت است؟ قطعه خراب می­تواند به چرخ ها اجازه دهد به گونه­ای حرکت کنند که باعث سایش ناهمگون لاستیک ها شود. آیا عاج لاستیک ها به طور مساوی ساییده شده­اند؟
• بالا و پایین لاستیک یا چرخ بگیرید. با هر دو دست چرخ را تکان دهید. آیا صداهای ضربه یا ساینده می­شنوید؟ در صورت شنیدن چنین صداهایی باید سیبک ها تعویض شوند. باید سعی کنید که فرمان نچرخد و فقط چرخ را در جای خود تکان دهید.
• چرخ را باز کنید. پیچ گوشتی را بین سگدست و طبق پایین که توسط سیبک به هم متصل شده­اند قرار دهید. اگر در این میان بتوانید صدا یا حرکتی را حس کنید، می­تواند به دلیل سیبک خراب باشد.

چگونه یک سیبک با کیفیت برای خودروی خود انتخاب کنیم؟

در درجه اول ما به عنوان مصرف کننده باید بتوانیم به صورت چشمی یک سری از مواردی که کیفیت قطعه را تعیین می­کنند، تشخیص دهیم. از جمله این موارد می­توان به :

کیفیت و مواد اولیه گردگیر لاستیکی : همیشه ابتدا لاستیک گردگیر را چک کنید. نباید دارای پارگی و زدگی باشد.

کیفیت ماشین کاری و رزوه های سیبک : از سالم بودن رزوه های پیچ اطمینان حاصل کنید.

انتخاب سیبک دارای ضمانت و خدمات پس از فروش : به دلیل حساسیت این قطعه در امنیت خودرو، سازنده قطعه باید ضمانت در کیفیت این قطعه بدهد.

دنبال ارزان نباشید!

در صحت این جمله هیچ تردیدی نیست که هر گرانی خوب و هر ارزانی بد نیست، ولی در انتخاب قطعات با کیفیت برای خودروی خود باید به این نکته توجه داشته باشیم که هیچ ارزان بودن غیر منطقی بی دلیل نیست، و در اکثر موارد می­توان در قطعات ارزان قیمت اثراتی از نبودن یا کم بودن پارامترهای کیفی پیدا کرد. لذا بهتر است در انتخاب یک قطعه ویژگی های کیفی را در اولویت بالاتری از قیمت قرار دهیم.