تسمه تایم قطعهی بسیار مهمی است که عملکرد موتور خودرو را کنترل میکند. تعویض این قطعه نباید به تعویق بیافتد، چرا که میتواند خسارات سنگینی بر جای بگذارد. امروز در این پست قصد داریم به بررسی این قطعه حیاتی و حساس بپردازیم. در ادامه نکاتی را بیان میکنیم که میتواند به شما کمک کند تا پارگی تسمه و عواقب آن را تجربه نکنید. پس با همراه باشید.
در این پست میخوانید
تسمه تایم چیست ؟
برای کارکردن موتور و انجام صحیح احتراق و در نهایت حرکت خودرو، نیاز است تا چرخش میل لنگ و چرخش میل سوپاپ با زمان بندی خاصی به هم مرتبط شوند. این زمان بندی به قدری مهم است که اگر دقیق اجرا نشود در فرایند احتراق و کارکرد موتور اختلال ایجاد میکند. این ارتباط بین میل لنگ و میل سوپاپ را تسمه تایم ایجاد میکند. در گذشته از زنجیر تایم استفاده میشد اما از سال 1945 از تسمههای پلاستیکی استفاده شد. عیب زنجیر تایم این بود که سر و صدای زیادی ایجاد میکرد.
تسمه تایمینگ (timing belt) در حقیقت یک قطعه پلاستیکی است که از یک طرف متصل به پولی میل لنگ و از طرف دیگر متصل به پولی میل سوپاپ است. با چرخش میل لنگ تسمه تایم میل سوپاپ را نیز میچرخاند تا اسبک ها و سوپاپ ها را حرکت دهد. با این کار تسمه حرکت سوپاپ ها را به طور غیر مستقیم کنترل میکند و فرآیند احتراق را محقق میسازد. (ویکی پدیا فارسی)
عملکرد تسمه تایمینگ
عملکرد تسمه تایم به این صورت است که با چرخش میل لنگ حرکت دورانی از طریق این قطعه به میل سوپاپ منتقل میشود. با چرخش میل سوپاپ اسبک ها سوپاپ ها را حرکت میدهند. در نتیجه سوپاپ های دود و هوا باز و بسته میشوند و اجازه ورود هوا و سوخت و خروج دود را میدهد. بنابراین اگر تسمه تایم نباشد و یا پاره شود موتور کار نکرده و خودرو حرکت نمیکند. در واقع زمان بالا و پایین رفتن سوپاپ ها را با میل لنگ تنظیم میکند.
به دلیل اینکه این زمان توسط تسمه تایمینگ تنظیم میشود هرگونه لغزش تسمه تایم بر روی پولی، زمان بندی را به هم میزند و باعث عملکرد نادرست موتور میشود. به همین علت است که بر روی تسمه دندانه هایی تعبیه شده تا از لغزش جلوگیری کند. بخاطر وجود همین دندانه ها تعویض تسمه تایمینگ نسبت به تسمه دینام دشوار تر باشد. زیرا کافی ست این دندانه ها درست جا نیفتند و نصب به درستی صورت نگیرد، تا خسارت زیادی به موتور وارد شود.
پاره شدن تسمه تایم
پاره شدن تسمه تایم بسته به نوع خودرو میتواند خطرات و آسیب های جدی ایجاد کند یا نکند. در برخی خودروها مانند پراید در صورت پاره شدن تنها خودرو خاموش میشود و اتفاق خاصی نمیافتد. اما در بعضی خودرو ها در صورت پارگی به دلیل بهم خوردن زمان بندی حرکت میل لنگ و میل بادامک، سوپاپ ها با پیستون برخورد کرده و سوپاپ ها کج میشوند.
در خودروهایی که آسیبی به سوپاپ نمیرسد طول شاتون ها کوتاه تر است. اما کج شدن سوپاپ ها اولین آسیبی است که به خودرو میرسد. اگر در دور موتور بالا تسمه تایم پاره شود، حتی ممکن است سیلندر نیز آسیب ببیند و خسارات هنگفتی بر جای بگذارد. به همین دلیل است که باید تسمه تایم به موقع و توسط مکانیک های با تجربه تعویض گردد.
زمان تعویض تسمه تایم
به صورت کلی برای هر خودرو استانداردی تعیین شده است که زمان تعویض تسمه تایم را مشخص میکند. در ادامه زمان تعویض برای برخی از خودروها را آوردهایم.
پراید : 80 هزار کیلومتر
پژو 405 : 60 هزار کیلومتر
ریو : 65 هزار کیلومتر
پژو 206 تیپ دو : 70 هزار کیلومتر
پژو 206 تیپ پنج : 60 هزار کیلومتر
تیبا : 60 هزار کیلومتر
تندر 90 : 40 هزار کیلومتر
رانا : 60 هزار کیلومتر
زانتیا : 65 هزار کیلومتر
مگان 60 هزار کیلومتر
نکته مهم درباره تعویض تسمه تایم پراید!
همانطور که گفتیم در خودروی پراید با پاره شدن تسمه تایم اتفاق خاصی نمیافتد و به دلیل شکل خاص موتور بر خلاف دیگر خودروها سوپاپ کج نمیشود. اما این موضوع برای مدل های کمی قدیمی تر صادق است. از حدود سال 90 به بعد با تغییر موتور پراید، موتورهای یورو 4 جای موتورهای قدیمی را گرفتند. در این مدل ها نیز به علت تغییر محفظه احتراق با پاره شدن تسمه، سوپاپ ها با پیستون برخورد میکنند و کج میشوند.
لذا اگر مدل خودروی شما بعد از سال 90 است باید نسبت به تعویض به موقع تسمه تایم حساسیت به خرج دهید.
نشانهای برای خرابی وجود ندارد!
هیچ نشانهای مبنی بر اینکه تسمه تایمینگ خودروی شما خراب شده است وجود ندارد. این قطعه تنها در موعد مقرر باید تعویض گردد. تعویض آن باید به صورت اصولی توسط فرد متخصص انجام شود و از محصول با کیفیت و اصلی استفاده شود. امکان اینکه تسمه زودتر پاره شود وجود دارد. این مسئله به جنس قطعه بستگی دارد. همواره توصیه میشود این قطعه را از فروشگاه های معتبر و برند های معتبر تهیه کنید تا از بابت جنس و کارکرد آن مطمئن باشید.
اگر فکر میکنید خرابی تسمه تایمینگ ممکن است زودتر رخ دهد درنگ نکنید و آن را تعویض کنید. همانطور که گفته شد در خودروهای مختلف پارگی تسمه تاثیر متفاوتی میگذارد. اما در اکثر مواقع در صورت پاره شدن آن مخصوصا در دور موتور بالا هزینه های هنگفتی را ایجاد میکند.
توصیه ما استفاده از محصولات برند پاور گریپ (گیتس) و کنتینانتال است. برای تهیه محصول پاور گریپ اصل میتوانید از طریق لینک زیر اقدام کنید.